Gebouwen
Eén van de belangrijke uitgangspunten bij de renovatie van onze gebouwen is het verbeteren van de energie-efficiëntie van onze woningen. Het doet het energieverbruik voor verwarming van de woningen dalen, wat een gunstige invloed heeft op de uitstoot van CO2 en de verbruiksfactuur van de huurder.
Bij enkele projecten doet Woonhaven concreet onderzoek naar duurzaam en toekomstgericht bouwen. In 2024 is het project ‘Grotesteenweg in Berchem’ geselecteerd door Wonen in Vlaanderen binnen de open oproep ‘Innovatieve projecten’. Met deze open oproep wil Wonen in Vlaanderen inzetten op een snellere implementatie van duurzame materialen en bouwmethodieken die bijdragen aan de realisatie van de visie over duurzaam wonen in 2050. In het project zetten we in op circulariteit, zorgen we voor een collectief BEO-veld en hebben we extra aandacht voor groen/blauw en deelmobiliteit. Het project zal dienst doen als sociale katalysator door verschillende functies met elkaar te delen, door een semi-privaat binnengebied en elektrische deelmobiliteit mede dankzij € 725.000 subsidie van Wonen in Vlaanderen.
Bekijk het overzicht van onze bouw- en renovatieprojecten in 2024
Duurzame energiebronnen
In functie van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling (DOD) 7 ‘betaalbare en duurzame energie’ en DOD 11 ‘duurzame steden en gemeenschappen’ is het noodzakelijk om de transitie te maken naar duurzame energiebronnen. Daarom is Woonhaven in twee grootschalige projecten gestapt, namelijk ASTER en de uitbouw van warmtenetten in de stad Antwerpen.
Aster
Aster is een vennootschap die is opgericht in 2020 vanuit de Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen (nu Initia) en verschillende woonmaatschappijen om in te zetten op PV-installaties en andere duurzame energieprojecten. Woonhaven is één van de oprichtende woonmaatschappijen van ASTER en nam een mandaat op in de raad van bestuur.
In 2024 zijn er 93 bijkomende eengezinswoningen uitgerust met een ASTER PV-installatie, meer bepaald in de wijken Luchtbal, Rozemaai en in Deurne, met in totaal 1.111 PV-panelen met een geïnstalleerd vermogen van 484 kWp en een jaarlijkse opbrengst van 424.353 kWh.
Sinds de start van ASTER hebben nu 469 eengezinswoningen een PV-installatie met 5.705 PV-panelen, 3.367 kWp en een jaarlijkse opbrengst van 2.006.548 kWh per jaar. Ongeveer 30% zal rechtstreeks als ‘zonnestroom’ door de sociale huurders worden gebruikt aan een voordelig tarief. Hierdoor besparen we samen met de huurders jaarlijks 547 ton CO2, wat overeenkomt met de CO2 die 21.812 bomen jaarlijks absorberen.
Warmtenetten
Ook de toekomstige aansluiting van de gebouwen van Woonhaven op de warmtenetten in de stad zullen zorgen voor een grote stap in de verduurzaming van het patrimonium en de vermindering van gebruik van fossiele brandstoffen. Een warmtenet is een groot netwerk van ondergrondse leidingen met warm water. In en rond de stad Antwerpen en de haven is door verschillende industriële processen ‘restwarmte’ aanwezig. Door middel van een warmtenet kan deze warmte getransporteerd worden door de stad om hiermee woningen, ziekenhuizen, scholen… op een duurzame manier te verwarmen.
Op 3 december 2021 ondertekenden Fluvius en Woonhaven een kaderovereenkomst. Daarin staan de afspraken over de samenwerking voor de aansluiting van de gebouwen van Woonhaven op het toekomstige warmtenet in de pilootzones. Voor de betrokken gebouwen gaan we op termijn een aansluit- en warmteleveringscontract afsluiten.
Als eerste zullen de wijken in het noorden aangesloten worden, namelijk in de wijken Rozemaai en Luchtbal. Door een uniek samenwerkingsakkoord met Indaver, Port of Antwerp, Boortmalt, Fluvius en de stad Antwerpen zijn we deel van het eerste open acces warmtenetwerk in België. De werken voor de aanleg via dit grootschalige Warmtenetwerk Antwerpen Noord zijn gestart in het najaar van 2022.
In het voorjaar van 2024 werd het open warmtenet gelanceerd met energieleveringen van het bedrijf Boortmalt. Vanaf 2025 zal Fluvius starten met de aanleg van het residentieel netwerk. Wanneer dit gerealiseerd is, zullen de bewoners van ca. 3.200 sociale huurwoningen in de wijken Luchtbal en Rozemaai hun woning kunnen verwarmen met industriële restwarmte. De eerste gebouwen van Woonhaven zullen aangesloten worden in 2026.
Woonhaven zal bij de ontwikkeling van haar projecten rekening houden met de toekomstige aansluiting op het warmtenet. Bij de lopende projecten in Luchtbal en Rozemaai wordt dit concreet geïmplementeerd in de ontwerpen.
Klimaatplan 2030 stad Antwerpen
Woonhaven schrijft zich met onder andere het ASTER-project en de toekomstige aansluitingen op het warmtenet ook in op het Klimaatplan 2030 van de stad Antwerpen. Met beleidsmaatregelen van dit Klimaatplan wil de stad Antwerpen tegen 2030 de CO2-uitstoot met 50 á 55 % verminderen ten opzichte van 2005.
Linkeroever Klimaatneutraal
Stad Antwerpen wil als deelnemer aan de Europese missie voor 100 klimaatneutrale en slimme steden de uitstoot van broeikasgassen op verschillende manieren tot nul herleiden in 2030. De stad schoof Linkeroever naar voor als proeftuin voor versnelde klimaatactie met 3 prioritaire thema’s: energieverbruik verminderen, hernieuwbare energie en duurzaam vervoer.
Woonhaven is gelet op haar aanzienlijk patrimonium in Linkeroever een belangrijke partner in dit traject met o.a. de klimaatneutrale vernieuwing van de gebouwen in de woonwijk Europark en de innovatieve vernieuwbouw van de gebouwen aan de Blancefloerlaan. Voor 2 projecten ontvangt Woonhaven van de stad Antwerpen een ondersteuning. Het project waarbij een energieadviseur binnen Woonhaven de sociale huurders van Linkeroever informeert en begeleidt om hun energie- en waterverbruik te verlagen en installaties correct te gebruiken, springt hierbij in het oog. Binnen dit project worden de huurders via o.a. bewonersvergaderingen en filmpjes geïnformeerd over hoe ook zij kunnen bijdragen bij de doelstellingen van Klimaatneutraal Linkeroever.
Meer info op volgende pagina’s:
Huurders
De 45.000 huurders van Woonhaven zijn de belangrijkste ‘stakeholders’ van Woonhaven, samen goed voor 8% van alle Antwerpenaren. Elke bewoner kan een bijdrage leveren aan een meer duurzame leefomgeving.
Om huurders meer bewust te maken van hun waterverbruik, zetten we verder in op individuele watermeters in de appartementen die daarvoor in aanmerking komen.
Net als voorgaande jaren blijven duurzaamheid en vergroening thema’s die bewoners aanspreken en bezig houden.
- In 2024 was er de verderzetting van de Oase op den droog op de Geelhandplaats te 2060 Antwerpen. Vrijwilligers en Let’s PLayground blijven deze plek verder optimaliseren om de bewoners hier een fijne buitenruimte en rustplek te geven.
- De samentuinprojecten op Luchtbal, Kiel, Seefhoek en Berchem werden gecontinueerd.
- Het educatieve ecologieproject, de fietsklassen en de bloemenplukweide van VZW Plukgeluk waren wederom een succes. Met deze VZW bekijken we om een gelijkaardig project te realiseren in de omgeving van de Venezuelatorens op Luchtbal.
- In 2023 was er reeds de vruchtbare samenwerking met VZW klimplant en buurtbewoners voor de creatie van de ‘groene vallei’ in de Kerkstraat en Pothoekstraat te 2060 Antwerpen. In 2024 startte Woonhaven de gesprekken voor een nieuwe samenwerking met VZW klimplant voor een project op Luchtbal. Aan de Columbiastraat legden we samen met buurtbewoners, de nabijgelegen school (De Leerexpert) en VZW Goodplanet een Tiny Forest aan: een plaats waar de schoolkinderen en buurtbewoners al doende iets kunnen bijleren en genieten van de natuur.
- Met VZW Elegast en buurtbewoners realiseerden we een onthardingsproject op de Dam. #Breekuitdam was een participatief project met een klein parkje als resultaat. Op het Kiel werd in samenwerking met Buurtcomité BUMP ondertussen al een derde wonderwoudje gerealiseerd.
- De wijk Neerland in Wilrijk kregen geveltuinen. Groenbouwers faciliteerde de plantjes voor de bewoners en het dienstencentrum voor de aanleg.
- In de districten Kiel, Linkeroever en Antwerpen werden er door bewoners lente- en herfstklaar momenten georganiseerd. Het blijkt dat bewoners, net als de districten en Woonhaven, gesteld zijn op een proper, aangenaam en kwaliteitsvol stukje groen in de nabijheid van de woningen.
Organisatie
Het spreekt voor zich dat een organisatie met 400 werknemers met haar bedrijfsvoering ook een grote impact kan hebben op duurzaamheid.
Fietsplan
Om duurzame woon-werkverplaatsingen te stimuleren voorziet Woonhaven al enkele jaren een fietslease-overeenkomst die de medewerkers de mogelijkheid geeft om met de bruto eindejaarspremie een fiets te leasen. In 2024 waren er 34 lopende contracten via fietsleasing en zaten nog 46 medewerkers in het oude fietsplan van Woonhaven.
In 2024 werden 332.596 kilometers woon-werkverkeer met de fiets afgelegd. Dit is stijging van 60.000 kilometer t.o.v. 2023.
Net.werk
Binnen het Net.werk-team van Woonhaven ondersteunen we personen die via een specifiek statuut bij ons werkervaring opdoen. Het is een vorm van maatschappelijke dienstverlening waarbij het OCMW een baan bezorgt aan iemand die uit de arbeidsmarkt is gestapt of gevallen, met als doel deze terug in te schakelen in het stelsel van de sociale zekerheid en in het arbeidsproces. In 2024 hebben we een contingent van 7 VTE gekregen van het OCMW die de medewerkers ‘Onderhoud en karwei’ mee ondersteunen. Via dit systeem kan Woonhaven mee een duwtje in de rug geven aan mensen uit kansengroepen. Zo kunnen ze ervaring opdoen en competenties opbouwen die ze nodig hebben om een job te vinden op de reguliere arbeidsmarkt.